Ooievaar Hadewijch, Y0123

Op 2 september zat ze al in Clérac, in de buurt van Bordeaux, in Zuidwest-Frankrijk. Daar bleef ze een aantal dagen, tot 12 september, ter plaatse op een plaats waar afval verwerkt wordt.

Op 13 september trok ze verder zuidwaarts, waarbij ze over de buitenwijken van Bordeaux vloog. Ze trok ongeveer 165 kilometer verder, en bracht de nacht door bij de stad Dax. De volgende dag, 14 september, deed Hadewijch het vrij rustig aan. Het ging ongeveer 55 kilometer verder naar het zuidwesten, waar ze landde bij een plaatsje in Frans Baskenland met de naam Othe Xuria, op het platteland ten zuiden van Biarritz. Dat is amper 10 kilometer van de Atlantische kust. Het ziet er naar uit dat Hadewijch net als vorig jaar, toen nog in gezelschap van haar leetfijdsgenoten Reinout en Emily, de Pyreneeën zal passeren langs de westelijke grens van het gebergte.

De laatste update van Hadewijch meldde dat ze op 30 augustus aan haar zuidwaartse trek was begonnen. Vanaf haar laatste stopplaats net ten oosten van Parijs vloog de vogel op 1 september maar liefst 370 kilometer verder naar het zuidwesten. Dat is één van de verste verplaatsingen op één dag die we al konden optekenen van onze zenderooievaars!

De trekomstandigheden in Frankrijk moeten die dag zeer gunstig geweest zijn (zie ook de verplaatsing van ooievaar Cora die dag). Hadewijch is intussen als één jaar oude ooievaar ook al vrij ervaren geworden, en dat heeft vermoedelijk ook een rol gespeeld. De volgende dag, 2 september, deed de ooievaar het was rustiger aan: ze trok nog 120 kilometer verder. Ze hield halt bij aan afvalstortplaats nabij Clérac, in de omgeving van Bordeaux. Ooievaar Reinout stopte iets meer dan een week geleden gedurende enkele dagen (20-23 augustus) op dezelfde stortplaats. Blijkbaar een aantrekkelijke plek voor ooievaars, want Hadewijch bleef hier op 3 en 4 september ook hangen.

Nadat Hadewijch een groot deel van de zomer in het Zwin doorbracht, deed deze zenderooievaar uit 2019 begin augustus al een eerste zuidwaartse trekpoging tot Noord-Frankrijk. Ze keerde echter terug, en trok zelfs nog een eind noordwaarts, tot Zuidwest-Nederland. Daar maakte ze wat omzwervingen.

Vanaf 24 augustus bleef ze in de buurt van ’s Hertogenbosch. Op 30 augustus begon ze aan een tweede serieuze trekpoging richting zuiden, ongeveer drie weken na de vorige. Ze vloog ongeveer 85 kilometer. Ze bracht de nacht in België door, op de verlichtingspalen van een sportterrein in Wolfsdonk, niet ver van Aarschot in de provincie Vlaams-Brabant.

Op 31 augustus profiteerde Hadewijch van de zeer gunstige trekomstandigheden waardoor die dag vele honderden ooievaars over België trokken, om in één ruk ongeveer 285 kilometer verder te trekken, tot Coulommiers net ten oosten van Parijs!

Bij de laatste update van Hadewijch lieten we weten dat ze, na enkele maanden in het Zwin en omgeving te hebben doorgebracht en na al een korte poging tot zuidwaartse trek te hebben ondernomen, een verrassende wending maakte door zo laat in het seizoen nog noordwaarts naar Zuidwest-Nederland te vliegen. Vanaf 16 augustus bleef ze net ten westen van Rotterdam. Daar bleef Hadewijch nog een extra dag op 17 augustus. De volgende dag vloog ze terug naar Willemstad, iets meer naar het zuiden, waar ze op 12-15 augustus al een paar dagen had vertoefd. Ook nu bleef ze daar weer even, om dan op 20 augustus alwéér naar de omgeving van Rotterdam te vliegen, deze keer naar de oostkant van de stad! Opmerkelijke bewegingen van deze zenderooievaar voor deze tijd van het jaar!

Op 6 augustus vloog Hadewijch van uit Brugge verder zuidwaarts. Hadewijch overnachtte die dag op een treinrangeerstation in de zuidrand van Brugge. Op 7 augustus begon ze van daaruit te trekken: de ooievaar volgde ongeveer 75 kilometer de kustlijn in zuidwestelijke richting, tot nabij Gravelines in Noord-Frankrijk. Daar boog ze af in zuidelijke richting. Iets minder dan 35 kilometer verder eindigde ze op een afvalverwerkingsplaats nabij het Noord-Franse dorpje Blaringhem. Hadewijch leek hiermee haar zuidwaarts trek te hebben ingezet, maar de volgende dag was ze blijkbaar van gedacht veranderd! Op 8 augustus trok ze weer noordwaarts, weer België in. Ze bracht de nacht door in Nieuwpoort, en vloog op 9 augustus weer verder terug naar de Brugse kanaalzone, waar ze eerder vertoefde. De volgende dagen trok ze naar de haar ook al vertrouwede polders ten westen van Zuienkerke. Op 12 augustus kreeg Hadewijch alweer reiskriebels. Opmerkelijk genoeg ging de reis nu niet in zuidelijke richting, maar pal westwaarts, later bijgesteld naar het noordoosten. Via Zelzate en Bergen-op-Zoom eindigde ze 115 kilometer verder in Willemstad, op de grens van de Nederlandse provincies Noord-Brabant en Zuid-Holland. Opmerkelijk voor Hadewijch om nu, op een moment dat ooievaars volop zuidwaarts gaan trekken, de omgekeerde kant op te gaan! Ze bleef enkele dagen in Willemstad. Op 16 augustus duwde de vogel zelfs nog wat verder door naar het noorden, naar de omgeving van Rotterdam. We zijn benieuwd wanneer Hadewijch de steven definitief naar het zuiden zal wenden!

Op 25 juli konden we je melden dat Hadewijch misschien aan haar najaarstrek begonnen was. Na een verblijf van een kleine 2 maand in het Zwin zette Hadewijch terug een verdere stap op 21 juli, richting Lissewege.

Het kon zijn dat ze nog eens terugkeerde naar het Zwin, en dat deed ze ook! Op de avond van 2 augustus is ze even teruggekeerd, om dan de volgende dag tegen de middag terug aan te komen in Lissewege.

Op de avond van 5 augustus is ze een klein stukje verder getrokken en overnachtte ze in het industrieterrein te Brugge.
We volgen het nauw op hoe ze haar reis verder zet!

Ooievaar Hadewijch was op 3 juni terug in het Zwin aangekomen. We hebben haar vaak gezien in de Kleyne Vlakte en in de weiden langs de Hazegrasstraat. Samen met andere ooievaars en zelfs met de kraanvogel die ook sinds 3 juni in het Zwin verblijft.

Op 21 juli is ze weggetrokken uit het Zwin, nog niet ver, tot aan de industriezone langs het Boudewijnkanaal in Zeebrugge.
Daar verblijft ze nu al enkele dagen. Op die plek is een afvalverwerkingsbedrijf waar regelmatig ooievaars komen, klinkt bekend niet?
Vorig jaar hebben de drie bezenderde ooievaars hier ook een stop gemaakt, en ook op de terugkeer heeft Hadewijch hier even halt gehouden. Het is dus zeker geen onbekende plek!
Mogelijk is dit al een voorzichtig begin van haar najaarstrek, maar even goed komt ze nog eens terug naar het Zwin. Het is spreekwoordelijk maar een paar keer met de vleugels slaan

Hadewijch, onze zenderooievaar, zit nog steeds in het Zwin. We meldden eerder al dat ze op 3 juni terug aankwam op haar geboortegrond. De voorbije dagen bracht ze de nacht door in het Zwin Natuur Park. Overdag wisselt ze af tussen twee gebieden vlakbij het park. Het zijn weidegebieden waar regelmatig groepen ooievaars naar voedsel zoeken. Dankzij het kleine zendertje op haar rug en haar ringnummer is ze gemakkelijk terug te vinden. We konden intussen betere videobeelden maken. Heel leuk om naar te kijken! We weten dat een deel van onze ooievaars verre reizen maakt, maar als je naar Hadewijch kijkt is het extra bijzonder, omdat je van deze vogel effectief weet waar ze de voorbije maanden allemaal heeft gezeten. Het doet onze bewondering voor deze vogels nog meer toenemen!

Hadewijch is terug thuis! Op 3 juni in de namiddag kwam ze aan in het Zwin na een afwezigheid van 287 dagen, sinds haar vertrek op 21 augustus 2019. Ze heeft een geweldig avontuur meegemaakt: haar eerste zuidwaartse trek doorheen Europa, de gevaarlijke oversteek van de Straat van Gibraltar, een maandenlange overwintering in Marokko, opnieuw de Straat van Gibraltar over en dan terug noordwaarts reizen.

De voorbije dagen bleef ze trouw aan het Zwin. Ze overnacht in het Zwin Natuur Park, vlakbij haar ouderlijke nest. Haar ouders zorgen daar nu voor een nieuw kuiken, dat gisteren een ring om de poot kreeg. Voedsel zoeken doet ze in de Kleyne Vlakte. 

Hadewijch komt richting Zwin! We vallen meteen met de deur in huis: met veel plezier kunnen we melden dat één van onze jonge zenderooievaars de steven huiswaarts gericht lijkt te hebben! Eerst nog even kort wat vooraf ging. Hadewijch zat al sinds 26 april in Centraal-Frankrijk. Ze maakte wat korte omzwervingen, maar het grootste deel van de tijd bracht de vogel door in een vrij klein gebied langs de benedenloop van de Allier, een zijrivier van de Loire. Weken gingen voorbij, en Hadewijch had het blijkbaar goed naar de zin in La Douce France. Op het einde van de vorige update werd gemeld dat ze op 21 mei een eind oostwaarts vloog, waar ze in de bovenloop van de Loirevallei terecht kwam. Tot 28 mei verbleef ze daar in de omgeving van Bourbon-Lancy. Die dag vloog ze ongeveer 25 kilometer noordwaarts, de Loirevallei stroomafwaarts volgend. Daar pauzeerde ze twee dagen, maar op 31 mei schoot de reismotor weer op gang. Die dag trok Hadewijch ongeveer 290 kilometer naar het noordwesten. Spannend! Als ze vanuit haar positie in Centraal-Frankrijk noord- of noordoostwaarts was verder getrokken, zou ze ver weg van het Zwin gebleven zijn. Ze vloog echter pal naar de kust.  Ze overnachtte bij Verneuil-sur-Avre. Op 1 juni stevende ze verder richting de Normandische kust. Mogelijk deed de in verte opdoemende zee Hadewijch van koers veranderen, want net voorbij Rouen maakte ze een bocht. De ooievaar vloog verder in noordoostelijke richting, een eind landinwaarts van de kust. Na ongeveer 160 kilometer hield ze halt voor de nacht. De reiskriebels hadden Hadewijch duidelijk te pakken: op 2 juni stoomde ze verder door naar het noordoosten, om 180 kilometer  verderop de nacht door te brengen tussen Deerlijk, Zwevegem en Vichte. Dat gebeurde meer bepaald op het dak van een boerderij langs de Oudenaardse Heerweg in Deerlijk. Je leest het goed: Hadewijch kwam op 2 juni terug aan in België en in West-Vlaanderen! Heerlijk nieuws, maar als ze verder noordoostwaarts bleef vliegen zou ze het Zwin letterlijk en figuurlijk links laten liggen. Op 3 juni paste ze haar koers echter aan en vloog weer noordwestwaarts. Ze vloog dwars door West-Vlaanderen, richting de kust. Voor Oostende veranderde de vogel weer van koers naar het noordoosten, mogelijk opnieuw omdat de zee voor haar opdoemde. Kort voor 14 uur was er een peiling ter hoogte van de industriezone langs het Zeekanaal ten noorden van Brugge. Hadewijch was dan hemelsbreed nog 15 kilometer van het Zwin verwijderd. Op de hoogte waarop ooievaars vliegen moet ze het Zwin dan al in de verte zien liggen hebben… Reken maar dat ze heel goed wist waar ze heen vloog: de volgende peiling was precies in het Zwin, gisteravond, rond 18 uur! Hadewijch is terug ‘thuis’!! In augustus 2019, voor ze op trek vertrok, maakte Hadewijch samen met de andere zenderooievaars Reinout en Emily meermaals verkenningsvluchten in de ruime omgeving. Dat is gebruikelijke bij trekvogels, en het helpt hen zeer waarschijnlijk om hun geboortegrond te leren kennen en in te prenten. De kans is dus groot dat ze weet waar ze is en dat ze haar geboortegrond herkent. Vandaag, 4 juni, gaf haar zender opnieuw een signaal vanuit de Kleyne Vlakte, dus ze zit er nog steeds. Iedereen die dezer dagen in het Zwin komt: goed uitkijken voor een ooievaar met een klein zwart toestelletje op de rug!

Hadewijch heeft het duidelijk naar haar zin in Midden-Frankrijk. Ze bleef een groot deel van de tijd langs de rivier de Allier, tussen de plaatjes Mornay-sur-Allier en Château-sur-Allier, waar ze al sinds 26 april vertoefde. Op 8 en 9 met maakte ze een uitstap richting westen, met overnachting bij de plaats La Châtre. De laatste dagen werd Hadewijchs binding met dat kleine gebied langs de Allier minder groot, en zwierf ze een beetje zuidwaarts, verder stroomopwaarts langs de Allier. Net als Reinout ging ook Hadewijch op 21 toevallig weer wat verder op reis. Ter hoogte van de stad Moulins verliet ze de Allier-vallei, en vloog bijna 50 kilometer oostwaarts. Ze eindigde de dag bij het plaatsje Bourbon-Lancy.

De zender van ooievaar Hadewijch was even van de radar verdwenen. Het laatste signaal was gekomen op 15 april, in Zuidwest-Frankrijk, bij de Gironde-rivier.
Op 24 april kwam haar zender weer tot leven. Blijkbaar was ze in de tussentijd daar aan de Gironde blijven hangen. Op die dag vloog Hadewijch ruim 210 kilometer noordwaarts. Ze eindigde de dag ten noorden van de stad Limoges, in West-Centraal-Frankrijk. De volgende dagen trok ze aan een langzaam tempo verder.
Op 25 april vloog ze nog eens 60 kilometer noord-noordoostwaarts en op 26 april 80 kilometer oost-noordoostwaarts. Dat bracht Hadewijch langs de rivier de Allier. Blijkbaar een fijne plek om te vertoeven, want sindsdien is ze daar blijven hangen. Ze zit in een schijnbaar dunbevolkt gebied, tussen de plaatjes Mornay-sur-Allier en Château-sur-Allier. De Allier is een vrij unieke rivier op West-Europees vlak, omdat het één van de weinige grote rivieren is die niet ‘getemd’ is. We kunnen het ons amper voorstellen hoezeer ‘echte’, ‘wilde’ rivieren er uitzien in ons deel van de wereld, waar waterlopen bijna per definitie zwaar door mensen zijn gemanipuleerd. Leuk dat Hadewijch in zo’n mooi rivierdal halt houdt! Voorlopig lijkt ze geen haast te hebben om verder noordwaarts richting haar geboortegrond te vliegen. Benieuwd of ze dat later dit jaar alsnog zal doen!

Hadewijch vloog vanuit haar stopplaats in Tudela in Noord-Spanje op 13 april meteen verder door. Aanvankelijk hield ze een noordoostelijke koers aan, maar in de loop van de dag veranderde ze richting noordwesten. Na iets meer dan 100 kilometer eindigde ze de dag in de buurt van de stad Pamplona.
De volgende dag, 14 april, trok ze over de westelijke uitlopers van de Pyreneeën Frankrijk in. Ze maakte de overtocht van de bergen op ongeveer dezelfde plaats als waar ze dit eind augustus 2019 in zuidwaartse richting had gedaan, toen nog in gezelschap van Reinout en Emily. Hadewijch doorkruiste de rest van de dag een groot deel van de Landes in Zuidwest-Frankrijk, om halt te houden nabij het onooglijke gehuchtje Argelouse.
Op 15 april zette ze ’s ochtends verder koers naar het noorden, maar helaas verbrak die dag het signaal van de zender, toen ze bijna de Gironde-rivier had bereikt. De volgende dagen werd geen signaal meer ontvangen. We weten niet of er iets scheelt met de zender of dat er iets met Hadewijch gebeurd zou zijn. Als ze de volgende dagen verder door zou zijn getrokken, zou ze nu al dicht in de buurt kunnen zijn. Hopelijk geeft de zender zo snel mogelijk weer een teken van leven!

Op 10 april bleef zij nog de hele dag ter plekke in Alcazar de San Juan in Centraal-Spanje. Daar zat de vogel al sinds 31 maart. Op 11 april zette ook Hadewijch weer verder door. Ze trok ca. 200 kilometer noordwaarts. In tegenstelling tot Reinout enkele weken geleden liet Hadewijch zich niet afleiden voor een ommetje via Madrid. Ze kwam uit in het dunbevolkte noorden van de regio Castilla-La Mancha, bij een dorpje genaamd Maranchon. De foto toont een landbouwgebied met grote hoogspanningsmasten. Mogelijk heeft Hadewijch daarop de nacht doorgebracht. Op 12 april vloog de ooievaar ca. 140 kilometer door. De stopplaats was Tudela. Dat is een bekende plaats voor Belgische zenderooievaars; tijdens vroegere zenderprojecten hielden verschillende gezenderde exemplaren uit Planckendael daar halt. Ook voor Hadewijch zelf is dit een bekende plek. Tijdens haar zuidwaartse trek hield ze op 9 september 2019 halt in Tudela om er te overnachten op de grote kerk in het centrum van de stad. In vergelijking met Reinout houdt Hadewijch voorlopig eens meer westelijke koers aan. We zijn benieuwd of ze de volgende dagen zal doorvliegen en, zo ja, via welke weg ze de barrière van de Pyreneeën zal passeren. Spannende dagen! We brengen jullie gauw een nieuwe update!

Hadewijch was op 28 maart vanuit Noord-Marokko weer naar Europa gevlogen. Ze nam geen tijd om lang op adem te komen.
Op 29 maart vloog ze vanaf haar eerste Europese stopplaats in maanden, net ten zuiden van Sevilla, meteen ruim 250 kilometer naar het noordoosten. Ze passeerde de stad Cordoba en eindigde bij het plaatsje La Carolina, in de provincie Jaén. Het lokale afvalstortplaatsje werd aangedaan, of wat had je gedacht!
Op 30 maart deed ze het wat rustiger aan. Hadewijch vloog die dag ongeveer 60 kilometer verder noordwaarts naar het stadje Valdepenas.
Op 31 maart ging het weer 75 kilometer noordwaarts, tot het stadje Alcazar de San Juan, in Centraal-Spanje. Klinkt die naam bekend? Best mogelijk: Reinout stopte hier ook op zijn noordwaartse tocht, van 13 tot 23 maart.
Blijkbaar is dit een aantrekkelijke plek voor ooievaars, want Hadewijch besloot er ook halt te houden tot tenminste 9 april. Het lokale afvalstort was aantrekkelijk als plek om voedsel te zoeken. Overnachten deed onze ooievaar op een nabijgelegen lagune met de mooie naam Laguna del Camino de Villafranca.

Twee weken nadat Reinout lentekriebels kreeg en naar het noorden begon te trekken, is nu ook Hadewijch op gang gekomen en maakte ze meteen de grote oversteek terug naar Europa, over de Straat van Gibraltar!

Op 27 maart vertrok ze uit het overwinteringsgebied in Marokko waar ze sinds november verbleef. Ze vloog ongeveer 85 kilometer naar het noordwesten. Daar bereikte ze bij de stad Asilah de kust van de Atlantische Oceaan. Zoals we intussen al gewoon zijn van onze zenderooievaars kwam ze daar wederom terecht bij een afvalstort.

Hadewijch bracht hier de nacht door, om de volgende dag meteen weer verder te trekken. Ze had er duidelijk zin in, want ze maakte op 28 maart meteen de grote oversteek terug naar Europa, over de Straat van Gibraltar! Ze moet de zee-engte al in de loop van de voormiddag overgestoken hebben. Om 12 uur gaf de zender al een signaal door een eind landinwaarts in Zuid-Andalusië, vlakbij het plekje Benalup-Casas Viejas. Dat is in de omgeving waar Reinout de winter doorbracht. Hadewijch eindigde de dag langs de Quadalqivir-rivier nabij Los Palacios y Villafranca (nog een plek die we eerder kennen van onze zenderooievaars!), iets ten zuiden van Sevilla. De vogel had die dag ongeveer 185 kilometer gevlogen vanaf haar vertrekplaats in Noord-Marokko.

Hadewijch is nog steeds gelukkig op haar vaste overwinteringsplek bij Ouezzane in Noord-Marokko. Deze ooievaars maakt nog geen aanstalten om noordwaarts te trekken. 

Ooievaar Hadewijch verblijft nog steeds in haar overwinteringsgebied in Noord-Marokko, nabij het stadje Ouazzane. Daar zit deze vogel intussen al drieënhalve maand, sinds de tweede helft van november. De actieradius is al die tijd beperkt geweest tot een gebied van een vijftal kilometer doorsnede. De plek waar de Hadewijch het meest gemeld wordt is een klein afvalstort, waar de ooievaar vermoedelijk het meeste van zijn voedsel vindt. Hadewijch maakt dus nog geen aanstalten om noordwaarts te vliegen. dat is niet onverwacht. Ooievaars beginnen pas na een paar met broeden. Een jonge vogel in zijn tweede kalenderjaar heeft dus nog geen broedplaats waar hij zo snel mogelijk heen moet om aan het broedseizoen te beginnen. Er is tijd om later in het voorjaar rustig noordwaarts te vliegen. We hopen in de nabije toekomst te kunnen zien dat Hadewijch in beweging komt richting Europa. Dan wordt het afwachten om te zien hoe dicht ze het Zwin zal naderen. Als ooievaars zich op latere leeftijd als broedvogel vestigen, doen ze dat in regel in de omgeving van hun geboorteplaats. In het tweede kalenderjaar is dat echter nog verre toekomstmuziek, dus het valt nog af te wachten of ze al hier zal opduiken.

Van Emily en Hadewijch is er weinig nieuws. Die zitten elk afzonderlijk nog steeds in hetzelfde gebied in Noord-Marokko waar ze ook in de vorige updates verbleven. Emily zit bij het stadje Ksar El-Kebir. Hadewijch hangt 40 kilometer verder naar het zuidoosten rond bij het plaatsje Ouazzane.

Hadewijch bleef de hele periode op haar stek nabij het stadje Ouazzane in Noord-Marokko, iets minder dan 50 kilometer ten zuidoosten van Emily. Daar zit ze sinds 24/11. De actieradius van Hadewijch was in deze periode kleiner dan van Emily. Alle peilingen kwamen uit een gebied met een doorsnede van nauwelijks vijf kilometer. Een klein afvalstort is het centrum van de activiteiten voor deze vogel. Overnachten deed ze blijkbaar regelmatig in een nabijgelegen bosje.

Hadewijch bleef de hele periode op haar nieuwe stek, nabij het stadje Ouazzane in Noord-Marokko. Daar zit ze sinds 24/11. De meeste peilingen kwamen van een klein afvalstort uitzocht, net ten westen van Ouazzane.

In de vorige update kon je lezen dat Hadewijch op amper 5 kilometer van Emily was gesignaleerd nabij Ksar El-Kebir in Noord Marokko. Heel opmerkelijk want tweeëneenhalve maand eerder waren hun wegen gescheiden in Noord-Spanje.

In de periode 20-24/11 verbleven beide vogels in hetzelfde kleine gebied ten zuidoosten van Ksar El-Kebir. Hadewijch werd er gesignaleerd nabij hetzelfde kleine afvalstort waar ook Emily vertoefde. Zouden ze elkaar ontmoet en herkend hebben? De twee jonge ooievaars waren geboren op twee naburige nesten op minder dan 10 meter van elkaar in het Zwin Natuur Park, en nadat ze het nest hadden verlaten trokken ze wekenlang samen op.

Menselijke eigenschappen toekennen aan dieren is geen goed idee, maar anderzijds is bekend dat veel dieren goed in staat zijn om soortgenoten te herkennen. Ook ooievaars kunnen dat. Misschien is het dus niet zo onmogelijk als je wel zou denken dat beide vogels elkaar zijn tegengekomen en herkend hebben. Een mens mag al eens even dagdromen.

Ze zijn wellicht niet de enige twee ooievaars daar in de buurt. Het feit dat zowel Emily als Hadewijch onafhankelijk van elkaar vanuit verschillende richting deze nieuwe plek gevonden hebben, doet vermoeden dat het een aantrekkelijke plek is voor ooievaars, waar veel vogels samenkomen.
Hadewijch ging ook overnachten in landbouwgebied nabij het afvalstort, maar niet op dezelfde plek als Emily. De vogels overnachtten enkele kilometer van elkaar. Hadewijch bleef niet zo lang als Emily in het gebied bij Ksar El-Kebir. Op 24/11 sloeg ze weer de vleugels uit, en trok 35 kilometer zuidoostwaarts naar een stadje met de naam Ouazzane.
Als je een trouwe lezer bent van deze updates zal het je niet verbazen dat ze daar wederom een klein afvalstort uitzocht, net ten westen van het stadje. De rest van de periode bleven haar geregistreerde bewegingen beperkt tot een gebied met een doorsnede van minder dan 3 kilometer, met het afvalstort als belangrijkste plek.

Hadewijch bleef het grootste deel van de periode zitten in het gebied waar ze sinds 5/11 was heen gevlogen: de omgeving van een stuwmeer ongeveer 7 kilometer ten noorden van de stad Chefchaouen (Noord-Marokko). Op sommige dagen werd ze alleen bij dat stuwmeer aangetroffen. Op 14, 15 en 16/11 zocht ze overdag telkens een afvalstort aan de buitenkant van Chefchaouen. Dat is een plek die ze al kende van een vorig, eenmalig bezoek op 15-16/10. Blijkbaar had ze dit stort goed onthouden. Op 19/11 kreeg Hadewijch weer een kleine reiskriebel. Ze vloog die dag ongeveer 70 kilometer naar het zuidwesten. Ze eindigde iets ten zuidwesten van stadje Ksar El-Kébir. Op 19/11 zaten Hadewijch en Emily op amper 5 kilometer van elkaar!

Op 4/11 verbleef Hadewijch nog bij het stadje Martil, nabij de monding van de Martil-rivier in de Middellandse Zee. Op 5/11 vloog ze naar een afvalstort nabij Tétouan. De verplaatsing tussen Martil en Tétouan paste binnen een patroon dat de voorbije weken regelmatig voorkwam, maar deze keer bleef Hadewijch niet hangen in Tétouan. Ze richtte de steven zuidwaarts om 35 kilometer verderop halt te houden bij een klein stuwmeer, ongeveer 7 kilometer ten noorden van de stad Chefchaouen. Deze opvallende zuidwaartse verplaatsing gebeurde al eens eerder: op 15-16/10 vloog Hadewijch al een keer richting Chefchaouen. Toen zocht ze eenmalig een afvalstort op nabij die stad. Deze keer bleef Hadewijch de rest van de periode bij het stuwmeer hangen en ging ze niet naar dat afvalstort terug. Op sommige dagen met korte uitstapjes iets verder naar het zuiden, maar de ooievaar keerde steeds terug naar het stuwmeer. Het is gissen naar de reden waarom dit stuwmeer zo aantrekkelijk was, maar het zal vermoedelijk met beschikbaarheid van voedsel te maken hebben.

Hadewijch bleef terplekke langs de benedenloop van de Martil-rivier, van Tétouan tot 15km meer naar het noordoosten waar deze rivier bij het stadje Martil uitmond in de Middellandse Zee. Voedsel zoeken gebeurde voor zover te zien op afvalstorten. De ooievaar bezocht minstens drie afvalstorten in het gebied. Ze wisselde geregeld af tussen verschillende plekjes. Dat is vermoedelijk een teken dat ze het gebied, en de verschillende voedselplekken/afvalstorten goed begint te kennen. In deze periode bracht ze vooral tijd door nabij het stadje Martil, maar ze maakte ook vier keer uitstappen richting Tétouan. Ze keerde meestal wel terug richting Martil. De slaapplaats in de rivier daar is blijkbaar haar favoriete plekje om de nacht door te brengen.

Hadewijch houdt zich ook nog steeds op in noordelijk Marokko, ongeveer 130 kilometer ten noordoosten van Emily. De ooievaar vertoeft er in de vallei van de Martil-rivier, van Tétouan tot 15 kilometer meer naar het noordoosten waar deze rivier bij het stadje Martil uitmondt in de Middellandse Zee. Een afvaltstort nabij Tétouan is haar favoriete plek, vermoedelijk om voedsel te vinden. De nacht wordt in regel doorgebracht bij de rivier. Wellicht in ondiepe delen van de rivier of op grondeilandjes in de rivier, waar het veilig is voor grondpredatoren. Op 15/10 maakte Hadewijch een uitstap van ruim 40 kilometer zuidwaarts naar de omgeving van de stad Chefchaouen. Deze stad in het Rif-gebergte is bekend om de blauwe kleur waarin veel gebouwen geschilderd zijn. Zoals nogal vaak het geval is met onze zenderooievaars, kwam Hadewijch ook hier weer terecht op een afvalstort. Er werd overnacht in een rivier nabij de stad. Blijkbaar vond Hadewijch haar nieuwe stek niet echt de moeite want de volgende dag vloog ze alweer terug naar haar vertrouwede omgeving nabij Tétouan, om daar de rest van de periode te blijven.

Weinig nieuws te melden van Hadewijch in Noord-Marokko. Hadewijch hield vast aan haar afvalstort nabij Tétouan.

Op 1 oktober vertrok ze ’s ochtends van haar slaapplaats langs de Martil-rivier, bij de westelijke buitenwijken van de stad Tétouan, naar een afvalstort 2,5 kilometer verderop. ’s Avonds keerde ze terug naar dezelfde slaapplaats. Op 2 oktober deed ze grotendeels hetzelfde, maar ’s avonds vloog de ooievaar 15 kilometer naar het noordoosten. Daar overnachtte ze bij de monding van de Martil-rivier in de Middellandse Zee, bij het stadje Martil. Dat uitstapje naar zee bleek niet voor herhaling vatbaar. De volgende dag keerde Hadewijch terug richting Tétouan, en tot en met 6 oktober volgde ze steeds dezelfde routine. Slapen bij de rivier aan de westrand van Tétouan en overdag voedsel zoeken op hetzelfde afvalstort.

Op 24 september ruste ze weer een dagje op een afvalstort uit. In de omgeving van dat stort staan blijkbaar heel wat windturbines. Gelukkig wist Hadewijch die te ontwijken. Dergelijke turbines zorgen voor veel slachtoffers onder vogels, niet in het minst bij grote, trage zweefvliegers zoals ooievaars. De volgende dag, 25 september, trok ze naar een ander afvalstort, een kleine 20 kilometer naar het zuidoosten. Ze ging die avond overnachten in een groot complex van zoutpannen bij het dorpje Barriada Meadero de la Reina, ten noorden van het stadje Chiclana de la Frontera. Op 26 september trok ze naar hetzelfde stort van de vorige dag.  Op 28 september besloot Hadewijch dat het weer tijd was om te vliegen. Heel opmerkelijk: die avond sliep ze in hetzelfde bos van oude kurkeiken en olijfbomen waar Emily tot ongeveer drie weken aan een stuk overnachtte! Hadewijch bleef er echter niet hangen, want de volgende dag vloog ze alweer een eind verder oostwaarts. Ze eindigde ten noorden van Algeciras, vlakbij de Straat van Gibraltar. Op die manier kwam ze wel heel mooi in stelling om de oversteek naar Afrika te maken… En dat is exact wat ze deed op 30 september! Om 12 uur ving de zender een signaal op boven ze zee-engte tussen Spanje en Marokko. Ze stak de Straat van Gibraltar over waar die op haar smalste is, ongeveer 16 kilometer breed. Ze vloog vervolgens nog een 40-tal kilometer door naar de omgeving van de stad Tétouan, waar ze de namiddag doorbracht op een afvalstort.

Ook Hadewijch besloot dat het tijd was om de vleugels nog eens uit te slaan. Ze vloog ca. 80 kilometer zuidwaarts, tot in de buurt van Cadiz aan de kust. Hadewijch is daardoor genaderd tot op ongeveer 80 kilometer van de Straat van Gibraltar. Heel spannend om te volgen wat deze ooievaar gaat doen de volgende dagen. Volgt Hadewijch Emily naar Afrika?

Hadewijch bleef rondhangen op en nabij een afvalstort bij Los Palacios y Villafranca, iets ten zuiden van Sevilla, in het zuiden van Spanje. Af en toe maakte ze een kort uitstapje van maximaal 10 kilometer ver, maar het afvalstort bleef toch haar meest gebruikte stekje.

Op 12 september bleef Hadewijch in de buurt van haar slaapplaats bij Los Palacios y Villafranca. Ze zocht een groot afvalstort op iets ten noorden van het stadje. Op basis van de beelden van Google Earth lijkt het er op dat de vogel de nacht telkens doorbracht in een olijfgaard net buiten het stort. Overdag kwamen de meeste peilingen van op het afvalstort zelf, waar Hadewijch vermoedelijk voedsel zocht samen met andere ooievaars. Op 15 september leek deze ooievaar weer de reiskriebels te pakken gekregen te hebben. Hadewijch vloog ruim 20 kilometer zuidwaarts. Nadien keerde ze echter terug naar het inmiddels vertrouwde afvalstort nabij Los Palacios y Villafranca, waar ze weer de nacht doorbracht. De volgende dag, 16 september, koos ze weer het luchtruim, om opnieuw meer dan 20 kilometer te vliegen, dit keer in westelijke richting. Hadewijch bereikte toen de Guadalqivir-rivier ten zuiden van Sevilla. Net als de vorige dag keerde ze nadien weer terug naar het afvalstort waar ze de vorige dagen de nacht doorbracht.

De trip van 35 kilometer die ze maakte op 9 september bleek een opwarmertje te zijn voor de komende dagen. Op 10 september vloog de vogel maar liefst ongeveer 375 kilometer zuidwaarts, dwars door het Spaanse binnenland! Ze bleef ruim ten oosten van Madrid, waardoor ze vermoedelijk niet werd ‘afgeleid’ door de concentratie ooievaars op afvalstorten rond de Spaanse hoofdstad. Op het einde van de dag belandde ze bij het stadje Manzanares, in het zuiden van de regio Castilia-La-Mancha. Ze bracht de nacht door in een groepje bomen op het platteland net buiten het stadje. De volgende dag, 11 september, vloog Hadewijch nog eens iets meer dan 300 kilometer verder door. De koers ging wat meer naar het zuidwesten dan de vorige dag. Ze bracht de nacht door in een klein moerasgebiedje in Los Palacios y Villafranca, iets meer dan 25 kilometer ten zuiden van Sevilla.

Op 6 september maakte ze een verplaatsing ongeveer 15 kilometer in oostelijke richting. Ze kwam terecht op een afvaltstort bij het plaatsje Ejea de los Caballeros. Opvallend hoe vaak onze ooievaars op afvalstorten terecht komen. Hadewijch bracht de nacht van 6 september door op een klein gebouw nabij de stortplaats waarop zich een aantal ooievaarsnesten bevonden. Ook een aantrekkelijk plekje dus! Blijkbaar voelde de vogel zich toch niet zo goed thuis bij dat nieuwe stort, want op 7 september vloog ze alweer naar haar vertrouwde gebied nabij Pinsoro. Daar bleef ze ook de volgende dag hangen. Op 9 september kreeg de reislust Hadewijch echter alweer te pakken. Ze verplaatste zich toen ongeveer 35 kilometer naar het zuidwesten, naar het stadje Tudela. Daar sliep ze bovenop de kerk.

Sinds de vorige update heeft Hadewijch geen grote verplaatsingen gemaakt. Ze hangt nog steeds rond in landbouwgebied in het noordwesten van de regio Aragon, tussen de plaatsjes Pinsoro en Valarena. Haar actieradius was de voorbije dagen beperkt tot een straal van nauwelijks 8 kilometer. Overdag lijkt ze in landbouwgebied te zitten. Om te overnachten kiest ze gebouwen in de buurt. Op 3 september ging ze bijvoorbeeld ’s avonds slapen op een industriegebouw aan de rand van Valarena.

Hadewijch bleef op 30 augustus nog steeds in Noord-Spanje hangen. Hij verplaatste zich wel een 20-tal kilometer in oostelijke richting, en bracht een groot deel van de dag door in de omgeving van het dorpje Pinsoro, in de regio Aragon. Op 31 augustus vertoonde Hadewijch geen reislust : de vogel bleef de hele dag rondhangen in het landbouwgebied ten zuiden van Pinsoro, waar hij ook de vorige dag zat.

Het gaat verbazend goed vooruit met onze drie gezenderde ooievaars! Deze middag waren ze al 352km ver, ze zweefden een vijftiental km ten zuidwesten van Chartres. De route ziet er zeer 'economisch' uit en vliegen echt perfect zuidwaarts. Als ze zo verder doen zijn ze over enkele dagen aan de grens met Spanje. Maar wellicht nemen ze nog ergens een stop om wat bij te komen, benieuwd waar ze de nacht zullen doorbrengen.

De ooievaars hebben gisteren samen de Spaanse grens bereikt! Deze nacht hebben ze overnacht zo'n 20km van Pamplona, vandaag zijn de laatste gegevens die binnengekomen zijn zo'n 30km verder ten zuiden van Pamplona. In totaal hebben ze zeker al zo'n 1100km afgelegd. De volgende dag besloot ooievaar Emily resoluut verder door te vliegen naar het zuidwesten. Na een vlucht van ongeveer 250 kilometer kwam de vogel aan iets ten oosten van Madrid. Emily bracht de nacht door op de kerk van het plaatsje Alcala de Henares. De andere twee ooievaars staakten hun tocht die dag al snel. Na 30 kilometer hielden ze halt bij een afvalstortplaats in de buurt van, het plaatsje Cintruénigo. Dat toont al meteen het verband aan tussen ooievaars en afvalstorten in Spanje. Op 29 augustus deed ook Emily het rustiger aan, en op haart beurt zocht ze ook een afvalstortplaats op, ca. 30 kilometer ten zuiden van Madrid, bij Villa de Valecas. Ooievaar Reinout besloot op die dag ook verder door te vliegen naar het zuidwesten, en na ongeveer 210 kilometer kwam ze ook aan ten oosten van Madrid. Opmerkelijk: Reinout stopte amper 7 kilometer van de plek waar zijn nestgenoot de avond ervoor de nacht doorbracht! De derde ooievaar, Hadewijch, bleef rondhangen in het noorden van Spanje. De vogel bleef weliswaar niet rondhangen op de stortplaats bij  Cintruénigo, maar hij schoof 14 kilometer naar het noordoosten op, naar landbouwgebied bij de plaats Arguedas.

De drie ooievaars zijn nog steeds samen, en hebben de wind prima in de zeilen! De trekomstandigheden moeten uitermate goed zijn, op dit moment zijn ze al 740km ver, zo'n 70km van Bordeaux en zo'n 270km van de Spaanse grens.

Op woensdag 21 augustus was het zo ver! Na een laatste nacht in het Zwin Natuur Park zijn de drie ooievaars richting het zuiden vertrokken. Ze gingen102 kilometer ver en hielden halt in Noord-Frankrijk, nabij Aire-sur-la-Lys. Daar verbleven ze even nabij een afvalverwerkingsplaats om voedsel te zoeken. Vervolgens trokken ze verder zuidwaarts, vermoedelijk komen ze zo in de regio van de Somme terecht, waar de kans groot is dat ze andere ooievaars tegenkomen om samen verder te trekken. De weersomstandigheden waren vorige week niet optimaal om de tocht in te zetten, maar met het mooie nazomerweer met veel zon en weinig wind is er veel warme lucht aanwezig. Ze leren steeds beter hoe ze gebruik moeten maken van thermiek en hoe ze van warme luchtbel naar warme luchtbel kunnen zweven.

Hadewijch was op 14 augustus richting Lissewege getrokken. Even dachten we dat hij of zij de tocht naar het Zuiden was begonnen, maar het was blijkbaar een uitstap, want de vogel was in de avond op 15 augustus terug in het Zwin. Het gebeurt wel meer dat vogels eerst wat ervaring opdoen vooraleer ze echt vertrekken. De andere twee gezenderde ooievaars blijven (voorlopig) nog steeds in de buurt van het Zwin Natuur Park.

De 3 ooievaars worden steeds avontuurlijker. Sinds de vorige update zijn ze de ruime omgeving van het Zwin steeds meer beginnen te verkennen. Ze beperken zich niet langer tot het Zwin Natuur Park. Ze gaan tot 7,5km van het park vandaan, vrij vaak in westelijke richting, naar Nederland. Dat is wellicht het gevolg van het feit dat de wind de voorbije dagen vaak uit westelijke richting kwam. Als ze al cirkelend hoogte winnen, worden de vogels daardoor afgedreven richting het oosten.  ’s Avonds keren de zendervogels nog steeds terug naar het Zwin Natuur Park om te overnachten. Het is nu spannend afwachten wanneer de zendervogels de grote stap gaan zetten, en hun tocht naar het zuiden zullen aanvatten. 

De drie bezenderde jonge ooievaars hingen de voorbije dagen nog steeds bij het Zwin Natuur Park rond. De vogels zijn mobiel, maar hun verplaatsingen zijn nog beperkt. Op het kaartje kan je mooi hun korte bewegingen van de voorbije dagen zien. Ze keren nog geregeld terug naar het nest in het park, en daarnaast hangen ze vaak samen met de overige jonge ooievaars die dit jaar in het park zijn geboren rond in de weilanden bij het bezoekerscentrum. 

Op dit moment zijn de ooievaars nog niet vertrokken op hun trektocht en oefenen ze volop hun vliegkunsten in de buurt van hun nest in het Zwin Natuur Park.