Ooievaar Firmin, Y0727

Status 19 april 2024

Ooievaar Firmin (°2022) is terug in de Zwinstreek! Bij de vorige update eind maart zat Firmin nog in de Ebro-vallei in Noord-Spanje. Op 27 maart vertrok hij van daar richting noorden. Op 28/03 bereikte hij de omgeving van het plaatsje Saint-Jean d’Angély, een kort eind ten oosten van de stad Rochefort in Zuidwest-Frankrijk. Daar hield Firmin enkele dagen halt, voor zover te zien in een kleine vallei met graslanden. Op 4 april vertrok de ooievaar van daaruit voor een snelle doortocht door het westen van Frankrijk, want op 5 april stak Firmin al de Belgische grens over. Hij wist duidelijk waar naartoe: Firmin vloog recht naar het Zwin Natuur Park, om er de nacht door te brengen. Terug thuis! Op 6 april vertrok hij alweer verder richting noorden. Via de bekende vogeltrektelpost van Breskens stak hij de Westerschelde over. Blijkbaar was Firmin alleen; die dag werden er trekvogels geteld op de telpost in Breskens, en omstreeks 7u30, het moment waarop Firmin’s zender aangeeft dat hij daar passeerde, werd daar 1 solitaire overtrekkende ooievaar genoteerd. De volgende dagen hing hij rond in westelijk Nederland, noordelijk tot Amsterdam en Hilversum. Die omgeving was bekend aan Firmin, want daar hing hij ook in de zomer van 2023 geruime tijd rond. Deze keer bleef de vogel niet te lang; hij keerde via de kust terug naar het zuiden, en op 12 april stak hij opnieuw de Westerschelde over richting België. De ooievaar keerde terug naar het Zwin, en overnachtte terug in het Park. Op 14 april vertrok hij opnieuw, maar hij bleef wel in de ruime omgeving rond hangen. De laatste peilingen van de zender kwamen uit Meetkerke, ten westen van Brugge. 

Status 25 maart 2024

Firmin vertrok op 22 maart vanaf de regio ten zuidwesten van Madrid, waar hij sinds begin dit jaar zat. Op 23 maart bereikte hij nabij de stad Tudela de Ebro-vallei in Noord-Spanje. Dat is een klassieke stopplaats voor veel ooievaars, ook van ons zenderproject. Veel vogels houden daar kort halt voor ze de oversteek maken van de Pyreneeën, ca. 100 kilometer verder naar het noorden. Firmin komt dus onze kant uit! In 2023 zwierf deze ooievaar veel rond, zoals het een jong exemplaar betaamt. Hij zat toen langdurig in de omgeving van Amsterdam in Nederland. Nu is Firmin alweer een jaar ouder en mogelijk begint hij al een beetje aan ‘nestje-partner-kindjes’ te denken. Het is spannend om te zien of hij zich dit voorjaar ergens zal vestigen en waar dat zal zijn.

Status 20 februari 2024

Firmin bleef tot eind december iets ten westen van de stad Toledo in Centraal-Spanje, waar de vogel al sinds begin oktober zat. Op 1 januari was de tijd gekomen voor een flinke verplaatsing van ca. 70 kilometer naar het noordoosten. Dat bracht Firmin in de regio Madrid, in het gebied ten zuiden van de Spaanse hoofdstad. Het grote afvalstort bij Villa de Valecas had veel aantrekkingskracht. Firmin zit nu in het zelfde gebied als leeftijdsgenoot en mede-Zwin-zenderooievaar Profke. De beide vogels zijn van twee vlakbij elkaar gelegen nesten in het park afkomstig. Of ze elkaar al actief zijn tegengekomen en herkend hebben is maar de vraag: in dit gebied overwinteren heel veel ooievaars!

Status 10 december 2023

Firmin is in wintermodus. De vogel bleef de hele tijd op de plek waar hij begin oktober was aangekomen, een kort eind ten westen van de stad Toledo in Centraal-Spanje. Voor voedsel is een lokale afvalverwerkingssite de place to be. Om te overnachten gaat het meestal een achttal kilometer verderop, naar een groot stuwmeer (Embalse de Castrejon). Daar wordt wellicht de nacht wordt doorgebracht in ondiep water: een goede keuze want dat is een veilige plek om weinig of geen risico te hebben van grondpredatoren. 

Status 5 november 2023

Misschien vond Firmin het wat te druk op de grote afvalstortplaats van Villa de Valecas, ten zuiden van Madrid? Na een paar weken hield hij het daar op 4/10 voor gezien. Hij vloog een kleine 100 kilometer naar het zuidwesten. Iets ten westen van de stad Toledo, stroomafwaarts van de Taag-rivier hield Firmin nog dezelfde dag halt, en daar zit hij nu nog steeds. Een tweetal afvalstorten om voedsel te zoeken en een groot stuwmeer in de buurt om de nacht veilig door te brengen; veel meer heb je als ooievaar niet nodig om in Spanje de winter door te brengen.

Status 30 september 2023

Firmin vertrok op 12/09 vanuit zijn laatste stopplaats in Zuidwest-Frankrijk om de oversteek te maken van de Pyreneeën. De vogel maakte goede vordering door Noord-Spanje, en bereikte op 13/09 in de avond Madrid. Hij zocht er ook de zuidelijke rand van de metropool op, in de buurt van Villa de Valecas. Hij zat daarmee op dezelfde plek als zijn Zwin-leeftijdsgenoot Profke, die daar al eind augustus was gearriveerd. Deze twee jonge ooievaars die op twee naast elkaar gelegen nesten in het Zwin Natuur Park opgroeiden zullen elkaar vermoedelijk niet gemakkelijk terug vinden tussen de grote aantallen ooievaars die op deze plek samen komen!

Status 12 september 2023

Firmin hield tot 4/09 vast aan zijn langdurige verblijfplaats in de haven van Amsterdam. Later die dag vertrok hij zuidwaarts. Via Antwerpen bereikte de vogel terug België, om de nacht door te brengen bij Temse op 5/09. Via de Scheldevallei en de Dendervallei verliet de vogel ons land in zuidelijke richting. Via de databank van waarnemingen.be kon achterhaald worden dat Firmin deel moet hebben uitgemaakt van een groep van ca. 80 ooievaars, die de nacht doorbracht op een bedrijventerrein langs de Schelde te Temse. Vervolgens ging de reis verder door Frankrijk, via Parijs en de westkust nabij La Rochelle. De laatste peiling op 10/09 kwam uit de Garonne-vallei in Zuidwest-Frankrijk.

Status 20 augustus 2023

Firmin bleef de hele voorbije maand waar hij in de vorige update terecht gekomen was, in Amsterdam in Nederland. Hoewel de vogel korte uitstapjes maakte, bleef hij sterk gecentreerd op een bedrijventerrein met een afvalverwerkingssite in het havengebied ten noordwesten van Amsterdam. Firmin zat ook geregeld in een polder net buiten de stad.

Status 15 juli 2023

Firmin, de enige zenderooievaar van de klas van 2022 die in zijn tweede levensjaar helemaal terug naar het noorden trok, en daarbij ook het Zwin kort aandeed, zat nog steeds in Nederland. Vanaf zijn vorige laatste stopplaats in Tholen vloog de vogel eind juni westwaarts naar het westpunt van het schiereiland Walcheren. Op 25 juni vloog Firmin resoluut noordoostwaarts. De voorbije weken bracht hij door in de ruime regio tussen Amsterdam en Utrecht, met vooral heel veel aandacht voor een bedrijventerrein met een afvalverwerkingssite in het havengebied ten noordwesten van Amsterdam.

Status 20 juni 2023

Firmin bleef tot 9 juni in de buurt van Le Havre, in Noord-Frankrijk. Daar verbleef hij al sinds 22 april, maar uiteindelijk zette het trekinstinct zich weer in gang. Op 10 juni volgde Firmin de kustlijn noordwaarts. Op 11 april bereikte de ooievaar de Belgische grens en later die dag kwam hij aan in de Zwinregio. Alweer een mooi voorbeeld van hoe feilloos ooievaars de weg naar hun geboortestreek kunnen terugvinden. Firmin stond echter nog volop in vliegmodus op die 11de juni en hij vloog nog verder door tot in Terneuzen, stak daar de Westerschelde over en keerde via een bocht door het schiereiland Walcheren via Breskens nog dezelfde dag terug naar de Zwinregio. Hij bracht de volgende dagen veel tijd door in het Zwin, voedsel zoekend in de Kleyne Vlakte (waar de gemaaide graslanden veel ooievaars aantrokken op zoek naar voedsel dat gemakkelijk bereikbaar was geworden door het maaien van het gras) en sliep meestal in het Zwin Natuur Park. Meer nog: hij bracht onder meer de nacht door in de bomen vlak naast zijn geboortenest van vorig jaar! Zou het een blij weerzien geweest zijn met mama en papa en de nieuwe kleintjes? Na een weekje in het Zwin (op een korte uitstap naar het Waasland op 16 juni na ) trok Firmin op 19 juni weer richting Nederland. Via Breskens ging het opnieuw over de Westerschelde. De laatste peilingen laten zien dat Firmin halt houdt nabij Tholen.

Status 22 mei 2023

Firmin bereikte bij de vorige update de omgeving van Le Havre, in Noord-Frankrijk. Daar heeft hij het duidelijk naar zijn zin want Firmin bleef daar de voorbije weken ter plaatse. De vogel zit vooral in een gebied net buiten de oostrand van de stad, op de rechteroever van de Seine. Af en toe maakt hij uitstapjes, tot maximaal 30 kilometer ver.

Status 26 april 2023

Firmin verliet op 11 april zijn vorige stopplaats nabij Madrid. De vogel hield een week halt nabij de plaats Marcilla in Noord-Spanje. Dat is in de vallei van de Aragon-rivier, niet ver van de samenvloeiing met de Ebro. Deze regio is een courante stopplaats voor een aanzienlijk deel van onze zenderooievaars, zowel op najaarstrek als op voorjaarstrek. Op 18 april werden de Pyreneeën overgestoken via de westelijke uitlopers van het gebergte. Op vier dagen tijd stak Firmin westelijk Frankrijk door, om op 22 april aan te komen bij de noordwestelijke kuststad Le Havre. Daar zit de vogel nu al enkele dagen in weilanden aan de oostrand van de stad, langs de Seine. Vlak voor Firmin Le Havre bereikte vloog hij rakelings langs de locatie waar Spencer al maanden (en nu nog steeds) verblijft.

Status 6 april 2023

Firmin is nog steeds happy in de buurt van Madrid. In de vorige update meldden we dat deze vogel al op 13 maart noordwaarts was beginnen trekken vanuit Zuid-Spanje. De aantrekkingskracht van het grote afvalstort bij Villa de Valecas ten zuidwesten van Madrid is wellicht groot, namelijk veel collega-ooievaars en veel eten. Als jongeling in zijn tweede kalenderjaar is Firmin bovendien niet gehaast om snel terug te keren richting geboortestreek, want hij zal toch nog niet aan het broedproces deelnemen. Firmin maakte de voorbije dagen uitstapjes in een gebied van ca. 50 kilometer lang ten oosten van Madrid maar de kern van zijn actieterrein blijft toch nabij Villa de Valecas liggen.

Status 23 maart 2023

Firmin is de eerste van de zender-ooievaars van de klas van 2022 die zijn trek naar het noorden lijkt in te zetten. Op 13 maart in de namiddag vertrok deze jonge ooievaar vanuit de omgeving van Burguillos, ten noorden van Sevilla in Zuid-Spanje. Hij hield die dag eerst een eerder oostelijke koers aan, waarbij hij de vallei van de Guadalquivir volgde ten zuiden van de Sierra Morena. Hoewel hij vrij laat op de dag vertrok vloog Firmin op die eerste trekdag toch ruim 200 kilometer, tot bij het plaatsje Bailén in het noordoosten van Andalusië. De volgende dag, 14 maart, veranderde de vogel wat van koers. Hij ging die dag,en ook op 15 maart, pal noordwaarts. Na ongeveer 250 kilometer kwam Firmin aan bij Madrid. Daar hield hij halt bij de grote stortplaats bij Villa de Valecas, ten zuidwesten van Madrid. Dat is een bekende plek voor ooievaars en heel wat van onze Zwin-zender-ooievaars hielden hier voor korte of lange tijd halt. Ook Firmin stopte hier eind augustus 2022 al eens een dagje op zijn zuidwaartse trek . Een bekende plek ook voor hem dus, en ongetwijfeld ook heel aantrekkelijk want er zitten hier veel ooievaars.

Status 6 maart 2023

Firmin zat de hele tijd in Zuid-Spanje. Vanaf zijn overwinteringsplek bij Los Palacios y Villafranca, ten zuiden van Sevilla, in Zuid-Spanje, maakte hij op 21 februari wel een flinke uitstap van ongeveer 200 kilometer richting noorden. Zou dat het begin van de voorjaarstrek zijn geweest? Neen; Firmin ging tot nabij Don Benito, een stad in de regio Extremadura, maar keerde dan terug zuidwaarts. Firmin ging wel niet terug naar Los Palacios y Villafranca, maar bleef ten noorden van Sevilla al hangen, bij de stad Burguillos. Ja, ook daar hebben ze een afvalstortplaats, en Firmin heeft die gevonden. Hij was daarmee echter niet de eerste Zwin-ooievaar die daar terecht kwam; collega Cora verbleef daar ongeveer een maand van december 2021 tot januari 2022 .

Status 17 februari 2023

Firmin verblijft nog steeds in Los Palacios y Villafranca, net ten zuiden van de stad Sevilla.

Status 21 januari 2023

Firmin voelt zich nu al een hele tijd thuis in zijn nieuwe, tweede winterverblijf. Na een eerste deel van de winter te hebben doorgebracht in Noord-Marokko, stak Firmin op 25 november al de Straat van Gibraltar terug over naar Europa. Sinds 6 december bivakkeert deze vogel nabij Los Palacios y Villafranca, net ten zuiden van de stad Sevilla. Een afvalstort ten noorden van Los Palacios is duidelijk een geliefkoosde plek om voedsel te zoeken. Firmin zoekt ook vaak landbouwgebied, vooral in een regio op ca. 10 kilometer van het stort. De peilingen wijzen erop dat de vogel daar vooral heen gaat om te overnachten, maar hij lijkt er soms ook naar voedsel te zoeken. Firmin zit daarmee nu al een hele tijd in hetzelfde gebied als collega-Zwin-ooievaar Cora.

Status 19 december 2022

Firmin maakte interessante bewegingen sinds de vorige update. Op 21 november vertrok hij in noordelijke richting vanuit zijn wintergebied bij Ksar-el-Kébir in noordelijk Marokko. De ooievaar hield enkele dagen halt bij een afvalstortplaats op iets meer dan 10 kilometer ten zuiden van Tanger. Op 25 november maakte Firmin dan de overstap over de Straat van Gibraltar, terug naar Spanje. Dat is opvallend: jonge ooievaars die in Noord-Marokko gaan overwinteren keerden totnogtoe steeds pas in de loop van de lente terug naar Europa. Firmin is de eerste vogel die al zo vroeg alweer terug noordwaarts vliegt. Noordwaartse bewegingen over de Straat van Gibraltar zijn in de winter en zelfs al in de herfst niet zo ongewoon. Ooievaars van het Iberisch Schiereiland verlaten Europa al in de loop van de zomer en sommige keren al vanaf de late herfst of in de vroege winter terug. Vermoedelijk is Firmin met zo’n groep mee naar het noorden gelokt. Na zijn terugkeer in Spanje zat de vogel van 26 november tot 6 december tussen Cadiz en Jerez de la Frontera in het uiterste zuiden van Spanje. Voedsel werd gezocht op een afvalstortplaats en overnachten gebeurde op enkele plaatsen langs de Guadalquivir-rivier. Op 6 december trok Firmin nog eens ca. 70 kilometer naar het noorden, tot net ten zuiden van de stad Sevilla. Daar hield hij halt nabij Los Palacios y Villafranca, een plek waar ook andere Zwin-zender-ooievaars al eerder een bezoek brachten. Firmin verdeelt er zijn tijd tussen een afvalstort en landbouwgebied (dat laatste wellicht om te overnachten). Zenderooievaar Cora zit op dezelfde plaats.

Status 6 november 2022

Firmin hield de voorbije weken grotendeels vast aan de omgeving van Ksar-el-Kébir in Noord-Marokko, waar hij begin september aankwam. In tegenstelling tot de vorige weken maakte de vogel echter enkele korte uitstappen. Op 24 oktober ging het ca. 25 kilometer naar het noordwesten, naar landgebied aan de benedenloop van de Loukos-rivier, net ten oosten van de kuststad Larache. Op 25 oktober ging het weer terug naar Ksar-el-Kébir. Op 2 november vloog Firmin ca. 50 kilometer naar het zuidwesten. Het landbouwgebied waar hij daar terecht kwam was blijkbaar niet zo heel aantrekkelijk want op 3 november ging het al terug noordwaarts naar Ksar-el-Kébir. Van daar ging het vervolgens terug naar landgebied langs de Loukos-rivier, maar iets minder ver dan een week voordien. De laatste dagen bracht Firmin door in landbouwgebied niet ver van de plaats Douar Skouna. Zou hij het afvalvoedsel op de storten een beetje beu zijn?

Status 12 oktober 2022

Firmin zit nog steeds bij Ksar-el-Kébir in Noord-Marokko. Daar zit ie al sinds begin september. Het grootste deel van de zenderpeilingen komen van een grote afvalplaats ten westen van de stad. Overnachten doet de vogel op gebouwen aan de westrand van de stad. Ksar-el-Kébir is een bekende plek voor onze Zwin-ooievaars want Spencer en Cora brachten deze plek al eerder een bezoek. Ooievaar Emily bracht er de winter 2019-2020 door.

Status 21 september 2022

De meest noordelijke van onze jonge zenderooievaars dit jaar is Firmin. Als laatste van de klas van 2022 stak Firmin op 5 september de Straat van Gibraltar over. Van daar ging het eerst naar Ksar-el-Kébir. Dat is een bekende plaats voor onze zenderooievaars. Verschillende exemplaren kwamen hier de voorbije jaren al terecht. Tussen 5 en 20 september maakte Firmin twee keer een uitstap zuidwaarts, tot ca. 60 kilometer ten zuiden van Ksar-el-Kébir, maar hij keerde telkens naar die laatste plaats terug. We zijn benieuwd of de vogel er op gezind is om hier de winter te gaan doorbrengen of er toch nog geschoven zal worden.

Status 2 september 2022

Firmin zat bij de laatste update nog het meest noordelijke van de nieuwe lichting. Op 22 augustus vloog hij van Rochefort aan de Franse westkust zuidwaarts, om op 24 augustus de westrand van de Pyreneeën te passeren en Spanje te bereiken. Zonder te stoppen in Noord-Spanje bereikte ze op 26 augustus Madrid. Op 28 augusts ging Firmin verder door, wellicht in een groep samen met collega-Zwin-ooievaar Robbe. De volgende dag scheidden hun wegen alweer. Na een wat zwalpende toch door Spanje, kwam Firmin op 31 augustus uiteindelijk bij Cordoba terecht.

Status 21 augustus 2022

Op 7 augustus was Firmin samen met de andere jonge zenderooievaars aangekomen in Saint-Jean-de-Daye, in het zuiden van Normandië, op een afvalverwerkingssite. Firmin verliet de groep al op 8 augustus en vloog ruim 80 kilometer terug naar het oosten, tot Cauvicourt, ten zuiden van de stad Caen. Firmin bleef in die regio hangen tot 19 augustus. Hij hing rond bij twee afvalsites en maakte één keer een uitstap op en af naar de omgeving van Mayenne, ca. 90 kilometer naar het zuiden. Op 20 augustus vertrok de vogel van daaruit voor een trektocht van ca. 150 kilometer, die hem ten zuidoosten van Nantes bracht. Op 21 augustus vloog Firmin nog eens ca. 130 kilometer verder zuidwaarts, tot net ten oosten van de stad Rochefort, aan de Franse westkust.

Status 9 augustus 2022

Het is zover: onze nieuwe lichting jonge zenderooievaars is naar het zuiden vertrokken! Vroeger dan verwacht vertrokken de vijf nieuwe zenderooievaars, Cezacosy, Robbe, Profke, Firmin en Elisabeth, op zaterdag 6 augustus op hun eerste Grote Reis naar het zuiden! De voorbije drie jaren viel het vertrek van de jonge zenderooievaars tussen 13 en 24 augustus. Dit jaar zijn er een week vroeger aan begonnen. Het warme weer zou daar wel eens voor veel kunnen tussen zitten. De vliegomstandigheden voor thermiekzwevers zoals ooievaars zijn dezer dagen vrijwel steeds ideaal. In de dagen voor hun vertrek hadden we al herhaaldelijk gezien dat de groep jonge Zwin-ooievaars, met daarbij de vijf zendervogels, herhaaldelijk de lucht in ging om al zwevend verkenningsvluchten te maken. Tijdens die typische korte vluchtjes leren ze de kunst van het zweven onder de knie krijgen. Tegelijk geeft het hen de kans om hun geboortegrond visueel in te prenten. Als ze hun eerste winter overleven en de volgende lente terug noordwaarts vliegen zal hen dat helpen om de weg terug te vinden naar de Zwinstreek. Eén van de resultaten van ons zenderproject is dat vrijwel alle gezenderde ooievaars terug ‘huiswaarts’ keren in de volgende levensjaren.

De reis startte op 6 augustus kort voor de middag. De vliegomstandigheden waren blijkbaar ideaal, vermoedelijk geholpen door een lekkere rugwind uit het noordoosten. Via Brugge en Diksmuide vlogen de vogels gestaag naar het zuidwesten, om ten noorden van de Poperinge de Franse grens over te steken. Op hun eerste trekdag vlogen de vogels meteen een flukse afstand van ca. 310 kilometer! Ongelofelijk toch weer hoe jonge vogels die nauwelijks een maand het nest verlaten hebben en voorheen alleen wat korte vluchten in de omgeving van de broedplaats hebben gedaan, ineens zo’n grote afstanden kunnen vliegen. Zo te zien bleven ze met z’n vijven netjes samen, en vermoedelijk waren er nog andere, niet-gezenderde jongen Zwin-ooievaars bij. Ze overnachtten ten zuiden van de Franse havenstad Le Havre, aan de overkant van de monding van de Seine-rivier, bij het plaatsje Honfleur. Zoals het moderne ooievaars betaamt zochten ze meteen de plaatselijke afvalverwerkingssite op. Ook dat is opvallend: hoe ooievaars er telkens al van jongsaf aan feilloos in slagen om te ontdekken dat afvalverwerkingplaatsen interessante voedselplekken zijn. Vermoedelijk is de aanwezigheid van andere ooievaars daarbij een belangrijke aantrekkingskracht. Op 7 augustus ging de reis verder naar het zuidwesten. Ten zuiden van de stad Caen maakte ons vijftal een vrij abrupte bocht richting west-noordwest. Ze kwamen na een dagtocht van ca. 150 kilometer terecht bij de plek Saint-Jean-de-Daye, in het zuiden van Normandië. Ook hier was het weer een afvalverwerkingssite die de aandacht trok. Op 8 augustus bleven de vogels hier hangen, behalve Firmin. Als enige van de groep vloog hij die dag ruim 80 kilometer terug naar het oosten, om ten zuiden van Caen, bij Cauvicourt op een andere afvalplaats halt te houden. We hebben uiteraard het raden naar de reden waarom de wegen van Firmin en de rest gescheiden zijn. Het is zeer waarschijnlijk dat onze Zwin-vogels intussen zijn terecht gekomen in grotere groepen ooievaars. In dergelijke groepen is het gemakkelijk om elkaar kwijt te geraken en een andere kant op te gaan.

Status 25 juli 2022

De nieuwe zenderooievaar van 2022 Firmin vliegt intussen al een aantal dagen flink rond! Zoals gebruikelijk voor jonge ooievaars  zijn de peilingen van de zender in de eerste weken na het uitvliegen beperkt tot het Zwin Natuur Park en de onmiddellijke omgeving. Firmin doet het voorlopig uitstekend!